ความสัมพันธ์ระหว่างการจัดการกำไรกับบริษัทที่มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นแบบครอบครัวในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (กลุ่มธุรกิจทรัพยากร อสังหาริมทรัพย์และก่อสร้าง) =RELATION BETWEEN EARNING MANAGEMENT AND FAMILY FIRM: A STUDY OF STOCK EXCHANGE OF THAILAND (RESOURCE, PROPERTY AND CONSTRUCTION SECTOR)

Abstract

งานวิจัยนี้ศึกษาพฤติกรรมผู้บริหารในการบริหารจัดการกำไร โดยการศึกษาเพิ่มเติมต่อยอดจากทฤษฎีของ Jones (1991) ที่วัดการจัดการกำไรจากรายการคงค้างที่ผิดปกติ และวัดจากผลต่างระหว่างกำไรที่เกิดขึ้นจริงกับกำไรจากการคาดการณ์ของนักวิเคราะห์ เพื่อทำการทดสอบความสัมพันธ์ของตัวแปรที่เกี่ยวกับธุรกิจครอบครัวกับการบริหารจัดการกำไร รวมถึงตัวแปรอื่นที่มีผล อาทิเช่น กลุ่มผู้ตรวจสอบบัญชี BIG4, ขนาดของกิจการ, อัตราการเติบโตของยอดขาย เป็นต้น โดยกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในงานวิจัยนี้เป็นบริษัทที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ยกเว้นกลุ่มธุรกิจการเงิน เก็บข้อมูลในช่วงปี พ.ศ. 2549-2561 รวมระยะเวลา 13 ปี จากผลการศึกษาพบว่าบริษัทมีแนวโน้มในการจัดการกำไร โดยมีกำไรที่เกิดขึ้นจริงน้อยกว่ากำไรที่นักวิเคราะห์คาดการณ์ไว้เพียงเล็กน้อย โดยปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการบริหารจัดการกำไรได้แก่ รายได้ (Earning) และ รายการคงค้างที่เกิดจากดุลพินิจของฝ่ายบริหาร (Discretionary Accruals) โดยผลการทดสอบตัวแปรที่เกี่ยวกับธุรกิจครอบครัวพบว่าไม่มีความสัมพันธ์กับการบริหารจัดการกำไร เนื่องจากไม่ได้มีความสัมพันธ์เชิงสถิติอย่างมีนัยสำคัญ อย่างไรก็ตามผลการศึกษาพบว่าตัวแปรบางตัวจะมีความสัมพันธ์จะเป็นบวกกับการจัดการกำไร ได้แก่ ส่วนของเจ้าของที่มีอำนาจในการควบคุมกิจการและเป็นกรรมการบริษัท (IB_LF) เพราะถึงแม้ว่ากรรมการจะมีคนในครอบครัวร่วมบริหาร แต่มีคนนอกที่ไม่ใช่คนในครอบครัวรวมอยู่ด้วยซึ่งต้องการให้ผลการดำเนินงานของบริษัทไปในทางที่ดี หรือในส่วนเจ้าของที่มีอำนาจในการควบคุมกิจการโดยคำนึงถึงอัตราส่วนของหนี้สินต่อสินทรัพย์ (LF_LEV) จากการที่บริษัทจะมีการจัดการกำไรเพื่อที่จะขอกู้เงินจากธนาคาร